Elektrotehnički fakultet Univerziteta u Sarajevu
Elektrotehnički fakultet Univerziteta u Sarajevu predstavlja najstariju i najveću visokoškolsku ustanovu u Bosni i Hercegovini koja školuje kadrove iz različitih oblasti elektrotehnike i računarstva.
Elektrotehnički fakultet osnovan je 1961. godine. Od 1962. godine rade dva odsjeka: Odsjek za elektroenergetiku i Odsjek za automatiku i elektroniku. Odsjek za informatiku je formiran 1972. godine, a Odsjek za telekomunikacije 1976. godine.
Danas se na Elektrotehničkom fakultetu obrazuju vodeći stručnjaci u oblasti elektroenergetike, automatike i elektronike, računarstva i informatike i telekomunikacija kroz tri ciklusa obrazovanja sa ukupno 12 studijskih programa.
Od 2012. godine su studijski programi prvog ciklusa na Elektrotehničkom fakultetu u Sarajevu jedini u Bosni i Hercegovini dobili međunarodni certifikat od akreditacijske agencije za studijske programe ASIIN iz Njemačke, čime ova akreditacijska agencija potvrđuje da su studijski programi prvog ciklusa iz oblasti elektroenergetike, automatike i elektronike, računarstva i informatike i telekomunikacija po svom sadržaju i načinu izvođenja u potpunosti podudarni sa normama visokog obrazovanja koje vrijede u Evropskoj uniji. Od 2018. godine počeo je sa radom dvogodišnji stručni studij „Razvoj softvera”.
U nastavnom procesu učestvuje preko 50 nastavnika i preko 30 saradnika u radnom odnosu, te preko 60 saradnika sa drugih visokoškolskih institucija ili iz privrede.
U studijskoj 2018/2019. godini upisano je na I ciklus 1.230 studenata, na II ciklus studija 445 studenata, na III ciklus 44 studenta i 61 student na stručni studij (dvogodišnji, „Razvoj softvera“).
Od osnivanja je na Elektrotehničkom fakultetu Univerziteta u Sarajevu studiralo 14.454 studenta na dodiplomskom studiju, 615 studenata na postdiplomskom, magistarskom studiju. Na I ciklusu studiralo je 4.140 studenata, na II ciklusu 1.560 studenata, na III ciklusu 93 studenta i na stručnom studiju 61 student.
Od osnivanja na dodiplomskom studiju diplomiralo je 5.280 studenata, postdiplomski, magistarski studij završilo je 549 studenata, a doktorat tehničkih nauka steklo 128 kandidata.
I ciklus studija završila su 1.743 studenata, II ciklus je završilo 996 studenata i III ciklus završilo 11 kandidata.
Istraživačka djelatnost na Elektrotehničkom fakultetu počela je vrlo brzo nakon njegovog osnivanja. Jačanjem bosanskohercegovačke privrede, a prije svega strateškog partnera, kompanije „Energoinvest“, istraživačka djelatnost postajala je sve intenzivnija. Održavane su jake veze sa privrednim gigantima i to kompanijama: „Elektroprivreda BiH“, „Famos“, „Unis“ i drugi.
Statutom Elektrotehničkog fakulteta je 1980. osnovan Sektor za naučnoistraživačku djelatnost, u okviru kojeg se naučnoistraživački i stručni rad odvija organizirano u okviru laboratorijskih kompleksa. U rad laboratorijskih kompleksa bili su uključeni stalno zaposleni naučni radnici, stručni saradnici, studenti i naučni radnici iz privrede.
Naučnoistraživački projekti u okviru laboratorijskih kompleksa su se realizirali za potrebe privrednih i društvenih subjekata i uz finansijsku pomoć SIZ-a nauke Bosne i Hercegovine.
Sektor za naučnoistraživačku djelatnost je također bio zadužen za ostvarenje saradnje sa drugim istraživačkim institucijama. Ukupno je do rata osnovano osam laboratorijskih kompleksa čije su oblasti djelovanja pokrivale veliki broj oblasti elektroenergetike, automatike, računarstva i informatike te telekomunikacija.
Prvobitno su to bili:
- Laboratorijski kompleks za električne mašine i elektromotorne pogone (ELMA),
- Laboratorijski kompleks za sisteme analize (LASA),
- Laboratorijski kompleks za razvoj i primjenu softvera (RIPS),
- Laboratorijski kompleks za visoki napon i električne mreže (VINEM),
- Laboratorijski kompleks za elektrofizikalna mjerenja i elektromagnetna polja (LEFEMP),
- Laboratorijski kompleks za elektroniku i računarsku tehniku (LERT), a kasnije im se pridružuju i
- Laboratorijski kompleks za telekomunikacije (LABTEL) te
- Laboratorijski kompleks za automatiku (LAT).
Uvjeti za istraživanje su u prijeratno vrijeme bili jako dobri. U takvom okruženju uposlenici i saradnici Fakulteta su učestvovali u stvaranju preko 20 patenata dostupnih na svjetskom nivou. Istraživanja uposlenika i saradnika značajno su doprinijela ubrzanom razvoju svjetskog industrijskog giganta – kompanije „Energoinvest“, jer je veliki broj njih bio istovremeno angažiran i u „Energoinvestu“, te su rezultati njihovih istraživanja bili svakodnevno korišteni u proizvodima kompanije. Istraživačko-razvojna odjeljenja, odnosno laboratorije „Energoinvesta“ su istovremeno smatrane fakultetskim laboratorijama, što svjedoči o neraskidivim historijskim vezama Elektrotehničkog fakulteta i „Energoinvesta“. Pored toga, dat je i značajan doprinos razvitku ostalih bosanskohercegovačkih industrijskih kompanija.
Nakon ratnih dešavanja naučnoistraživački rad je obnovljen, a rad na projektima je počeo 1996. U periodu do danas Fakultet je učestvovao u preko stotinu projekata kako istraživačkih tako i komercijalnih. Počela je saradnja i sa međunarodnim partne rima, pa je Fakultet samo u posljednjih pet godina bio učesnik pet međunarodnih projekata:
- Boosting the telecommunications engineer profile to meet modern society and industry needs (BENEFIT), Erasmus+ Project BENEFIT, 585716-EPP-12017-1-AT-EPPKA2-CBHE-JP, 2017–2020;
- i-MareCulture: Advanced VR, iMmersive serious games and Augmented REality as tools to raise awareness and access to European underwater CULTURal heritage, Horizon 2020 Project, H2020 RIA CULT-COOP-08-2016, 2016–2019;
- MORUS, Unmanned system for maritime security and environmental monito ring, FER Zagreb – Croatia, University of Limerick – Ireland, University of Dubrovnik – Croatia, 2015–2018;
- QUADRIVIO-PRO, ATV path planning on partially known rough terrains, 2014–2017, partnerstvo sa Politecnico di Milano;
- V-MusT.net – Virtual Museum Transnational Network, FP7 Network of Excellence 270404, 2011–2015; Tackling the "Digital Divide" in SEE by using the capacity of DTT networks, South-East Europe Transnational Cooperation Programme, 2012–2014.
- OPENQKD – Open European Quantum Key Distribution Testbed, Horizon 2020 Project, H2020 SU-ICT-04-2019, 2019–2022.
Ukupni fond realiziranih istraživačkih projekata u posljed njih deset godina je preko milion i dvjesto hiljada maraka. U ovom periodu realizirano je i više komercijalnih projekata čija vrijednost prelazi šest stotina i pedeset hiljada maraka. Sada se na Fakultetu radi na šest istraživačkih projekata finansiranih od različitih nivoa vlasti u Bosni i Hercegovini te na tri međunarodna projekta.
U dosadašnjem postojanju Fakulteta njegovi uposlenici publi cirali su preko hiljadu naučnih i stručnih radova, od kojih su se mnogi pojavili u prestižnim časopisima i bili prezentirani na eminentnim konferencijama.
Elektrotehnički fakultet ima potpisane poslovne i tehničke ugovore o saradnji s većim brojem industrijskih partnera, kao što su: „Elektroprivreda BiH“, „Energoinvest“, „Željeznice FBiH“, „Radio-televizija FBiH“, „Microsoft Corporation“, „Bosna-S“, „Elektroprivreda HZ HB“, „Schneider Electric“ itd.
Istraživački i komercijalni projekti na kojima Fakultet učestvuje daju veliki doprinos razvoju naučne misli, naučnom i stručnom usavršavanju osoblja i studenata te razvijaju edukacijske i istraživačke kapacitete. Uključivanje studenata u ovakve projekte predstavlja važan angažman u izgradnji blistave budućnosti bosanskohercegovačkog društva.
Fakultet se može pohvaliti nizom uposlenika i saradnika koji su kroz njegovu historiju značajno doprinijeli razvoju bosanskohercegovačke nauke, a neki od njih su to potvrdili i kroz članstvo u Akademiji nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, najviše naučne i umjetničke institucije na prostoru države Bosne i Hercegovine. Ukupno je na Fakultetu kroz njegovu historiju bilo angažirano sedam akademika, a dvojica su obavljali i funkciju predsjednika Akademije nauka i umjetnosti BiH.
Uposlenici Elektrotehničkog fakulteta su za svoj doprinos razvoju nauke i privrede Bosne i Hercegovine dobili vrijedne nagrade, uključujući Nagradu AVNOJ-a, Dvadesetsedmojulsku nagradu SRBiH, Orden rada sa zlatnim vijencem, Šestoaprilsku nagradu grada Sarajeva, republičku nagradu za nauku „Veselin Masleša“ itd.
Polazeći od temeljne pretpostavke da je fakultet institucija koja kreira i pruža usluge vrhunskog znanja te da su procesi na fakultetu višestruko isprepleteni sa istraživanjima koja otvaraju nove izazove i perspektive, program rada Fakulteta zasnovan je na odrednicama stvaranja ambijenta za primjenu novih ideja i tehnoloških rješenja, jačanja naučnih i infra strukturnih kapaciteta, kvalitativnog približavanja srodnim fakultetima razvijenih zemalja, razvoja strategije napredova nja saradničkog i nastavnog osoblja, unapređenja nastavnog procesa kroz nove i drugačije nastavne planove i studijske programe, kao i što boljeg pozicioniranja Elektrotehničkog fakulteta u globalnoj akademskoj zajednici.
Misija Elektrotehničkog fakulteta u Sarajevu, kao vodeće obrazovne i naučnoistraživačke institucije u polju tehničkih nauka u Bosni i Hercegovini, jeste da kroz najsavremenije metode nastave, učenja i istraživanja educira kvalitetne, sposobne, kreativne i međunarodno prepoznatljive kadrove koji će biti sposobni stečena znanja i vještine implementirati u praksi.